Polska: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
European Union: Consolidated Financial Sanctions List
Alerty o wpisaniu na listę sankcyjną
(dotyczy bieżących i historycznych sprawdzeń).
- Prowadzisz weryfikację kontrahentów i nie chcesz uzupełnieniać jej o ryzyka sankcyjne?
- Nie współpracujesz z podmiotami z Rosji czy Białorusi?
- Wśród Twoich kontrahentów nie ma podmiotów rosyjskich wspierających agresję na Ukrainę?
Nie musisz więc weryfikować kontrahentów pod kątem występowania na listach sankcyjnych polskich i unijnych?
Czy aby na pewno?
Przed agresją Rosji na Ukrainę obowiązek weryfikacji kontrahentów pod kątem ich występowania na listach sankcyjnych (ONZ, OFAC, UE) spoczywał jedynie na podmiotach zobowiązanych przepisami ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu z dnia 1 marca 2018 r. (AML).
Wejście w życie ustawy sankcyjnej spowodowało, że obowiązek kontroli kontrahentów dotyczy wszystkich przedsiębiorców w Polsce.
Obecna sytuacja wymusza na przedsiębiorcach odniesienia się do kwestii środków ograniczających w ramach codziennej relacji z kontrahentami – nie tylko tymi, którzy prowadzą działalność na terytorium Rosji czy Białorusi.
Pomimo głębokiego przekonania, że nałożenie środków ograniczających na Rosję i Białoruś jest słuszne i powinno się je stosować, przedsiębiorcy nie zawsze wiedzą, jak w praktyce uchronić się przed współpracą z podmiotami wspierającymi agresję i jak zrealizować obowiązki wynikające z przepisów.
Powiązania między organizacjami i osobami, które są ich właścicielami, mogą nawet sprawić, że na liście sankcyjnej znajdzie się także podmiot zarejestrowany w Polsce, którego intuicyjnie nie podejrzewamy o powiązania z Rosją czy Białorusią.
Coraz częściej przedsiębiorcy mają relacje biznesowe z wielonarodowymi podmiotami posiadającymi złożoną strukturę właścicielską. Zweryfikowanie potencjalnych powiązań kontrahenta z podmiotami sankcjonowanymi wymaga przeprowadzenia wyjątkowo szczegółowej weryfikacji. Nie wystarczy zajrzeć wyłącznie na listę sankcyjną, do KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) czy do CRBR (Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych).
Na mocy ustawy sankcyjnej polscy przedsiębiorcy zostali zobligowani do weryfikacji we własnym zakresie czy któryś z jego kontrahentów znajduje się na liście sankcyjnej lub czy i jakie powiązania mają jego kontrahenci z podmiotami sankcjonowanymi.
Żeby uchronić się przed negatywnymi konsekwencjami, przedsiębiorcy powinni wykonać szereg czynności. Przede wszystkim należy zweryfikować, którym reżimom sankcyjnym w ogóle podlega dana organizacja, a następnie – przeprowadzić ocenę ryzyka, stworzyć lub zaktualizować odpowiednie wewnętrzne procedury, przypisać odpowiedzialność pracownikom za realizację procesów zgodnie z tymi procedurami oraz wprowadzić do umów adekwatne klauzule sankcyjne.
Weryfikacja nie dotyczy tylko przyszłych potencjalnych kontrahentów. Przedsiębiorca jest zobowiązany do zweryfikowania również swoich obecnych partnerów biznesowych.
- W jaki sposób sprawdzić, czy Twoi partnerzy biznesowi nie są objęci sankcjami indywidualnymi?
- W jaki sposób i z jaką częstotliwością monitorować ich potencjalną obecność na listach sankcyjnych?
- Jak wykryć fakt, że osobą powiązaną czy beneficjentem rzeczywistym danego podmiotu jest osoba znajdująca się na takich listach?
Brakuje Ci wiedzy, kompetencji, zasobów, ludzi?
Ręczne sprawdzenie kontrahentów jest czasochłonne i generuje wysokie koszty osobowe.
Weryfikacja kontrahenta pod kątem jego występowania na liście sankcyjnej bądź jego powiązań z tymi podmiotami wcale nie należy do zadań prostych. Błędne sprawdzenie kontrahenta może skutkować bardzo dotkliwymi karami dla przedsiębiorcy.
Rzetelne stosowanie ustawy sankcyjnej wymaga dużego poświęcenia ze strony przedsiębiorcy przy weryfikacji kontrahentów i ich rzeczywistych beneficjentów. Działania zgodne z ustawą nie tylko ograniczają ryzyko biznesowe, ale świadczą również o wysokiej moralności przedsiębiorcy co może bezpośrednio wpływać na zwiększenie renomy firmy.
Nie dysponujesz odpowiednimi narzędziami, które mogłyby pomóc w automatyzacji tego procesu?
Mamy świadomość, że to bardzo dużo nowych obowiązków!
Dlatego zrobimy to za Ciebie.
Kilka kluczowych informacji na temat list sankcyjnych
W związku z agresją Rosji na Ukrainę w dniu 16 kwietnia 2022 r. weszła w życie ustawa o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego stanowiąca podstawę prawną polskiej listy sankcyjnej.
Sankcje nałożone ustawą polską są jedynie uzupełnieniem listy sankcyjnej unijnej. Zasadą jest pierwszeństwo stosowania prawa unijnego nad krajowym.
Konsekwencje wpisu na listę sankcyjną
Na listę sankcyjną wpisane są wszelkie podmioty, które wspierają atak Rosji na Ukrainę oraz podmioty będące bezpośrednio z nimi powiązane. Powiązania mogą występować zarówno na poziomie gospodarczym, organizacyjnym, finansowym, jak i osobistym.
Ustawa sankcyjna nakłada szereg środków ograniczających na podmiot znajdujący się na liście sankcyjnej. Wśród najistotniejszych konsekwencji wpisu na listę wskazać należy na:
- zamrożenie wszelkich środków finansowych i zasobów gospodarczych stanowiących własność lub będących we władaniu podmiotów znajdujących się na liście;
- zakaz bezpośredniego lub pośredniego udostępniania podmiotom sankcjonowanym środków finansowych i zasobów gospodarczych;
- zakaz świadomego i umyślnego udziału w działaniach mających na celu obejście w sposób bezpośredni lub pośredni w/w zakazów;
- wykluczenie podmiotu sankcjonowanego z postępowań o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursu prowadzonych na podstawie Prawa zamówień publicznych;
- w przypadku osób fizycznych ustawa sankcyjna przewiduje wpis tej osoby do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej jest niepożądany.
Na podmioty gospodarcze lub osoby fizyczne znajdujące się już na liście sankcyjnej Unii Europejskiej można nałożyć tylko i wyłącznie takie sankcje działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie zostały zastosowane wobec nich na szczeblu unijnym.
Gdzie szukać podmiotów wpisanych na listę sankcyjną
Informacji o podmiotach znajdujących się na krajowej liście sankcyjnej należy szukać na stronach rządowych. W przypadku unijnej listy sankcyjnej wykaz podmiotów sankcjonowanych znajduje się w:
- Rozporządzeniu Rady (UE) Nr 269/2014 z dnia 17 marca 2014 r. w sprawie środków ograniczających w odniesieniu do działań podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażających oraz;
- Rozporządzeniu Rady (WE) Nr 765/2006 z dnia 18 maja 2006 r. dotyczące środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi i udziałem Białorusi w agresji Rosji wobec Ukrainy.
Zebraliśmy dla Ciebie te informacje w jednym miejscu!
Obowiązki polskich przedsiębiorców związane z podmiotami występującymi na liście sankcyjnej Ustawa sankcyjna przewiduje dla polskich przedsiębiorców, oprócz wymogu kontroli kontrahentów, również szereg dodatkowych obowiązków. Najistotniejszymi z nich są:
- nakaz przestrzegania sektorowych zakazów dotyczących obrotu gospodarczego z Rosją i Białorusią wynikających z wyżej wspomnianych rozporządzeń;
- nakaz zamrożenia oraz nieudostępniania środków finansowych, funduszy lub zasobów gospodarczych podmiotom wpisanych na listę sankcyjną;
- nakaz niezwłocznego przekazywania właściwym organom (KAS lub MSWiA) informacji ułatwiających przestrzeganie zapisów ustawy sankcyjnej.
Sankcje przewidziane dla przedsiębiorców kontrahujących z podmiotami z listy sankcyjnej
Wobec podmiotów nieprzestrzegających zasad określonych w ustawie sankcyjnej ustawodawca przewidział dotkliwe kary administracyjne oraz odpowiedzialność karną. Działanie sprzeczne z ustawą lub naruszenie sankcji unijnych może wiązać się z karą finansową nakładaną przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w wysokości do 20 mln zł bądź odpowiedzialnością karną w postaci kary pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata i nie dłuższy niż 15 lat.