Celem stworzenia listy ostrzeżeń publicznych KNF jest:
- analiza spółek i jednoosobowych działalności gospodarczych pod względem legalności prowadzonych działań w sektorze finansowym;
- informowanie społeczeństwa o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez podmiot finansowy;
- wspieranie stabilności rynku finansowego.
Zgodnie z art. 6b ust. 1 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym KNF podaje do publicznej wiadomości informacje o złożonych przez siebie zawiadomieniach o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Zgodnie z art. 6b ust. 6 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym Komisja informuje także o postępowaniach karnych prowadzonych z urzędu lub w wyniku zawiadomienia złożonego przez podmiot inny niż Komisja, w przypadku których Przewodniczący Komisji skorzystał z uprawnienia pokrzywdzonego w postępowaniu karnym.
Kiedy nasza firma może znaleźć się w bazie KNF?
Firma lub organizacja może zostać zgłoszona do prokuratury, a jednocześnie znaleźć swój wpis w bazie KNF
w sytuacjach, kiedy:
prowadzi czynności bankowe bez zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego;
- obraca instrumentami finansowymi bez wymaganego upoważnienia i zezwolenia;
- nie posiada wpisu do rejestru agentów firm inwestycyjnych;
- emituje obligacje bez uwzględnienia podstawowych warunków ustalonych przez KNF;
- prowadzi giełdę towarową, fundusz emerytalny lub ubezpieczeniowy bez pozwolenia.
Wszelkie ostrzeżenia w ramach tej listy pozwalają na przeanalizowanie podmiotu finansowego pod względem legalności jego działania na rynku. Każdy, kto decyduje się na weryfikację wpisów listy ostrzeżeń KNF, może z powodzeniem uniknąć utraty swoich oszczędności lub wielu innych kłopotów związanych z nawiązaniem współpracy z nieuczciwym podmiotem.
Wpis na listę ostrzeżeń publicznych KNF wynika z przepisów prawa, oto najczęstsze z nich:
- Art. 171 ust. 1–3 ustawy Prawo bankowe (wykonywanie czynności bankowych, w szczególności przyjmowanie wkładów pieniężnych w celu obciążania ich ryzykiem, bez zezwolenia KNF).
- Art. 150 i art. 151 ustawy o usługach płatniczych (nieuprawniona działalność w zakresie świadczenia usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego).
- Art. 6b ust. 6 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.
- Art. 178 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (prowadzenie działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi bez wymaganego zezwolenia lub upoważnienia).
- Art. 178 w zw. z art. 79 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (wykonywanie działalności bez wpisu do rejestru agentów firm inwestycyjnych).
- Art. 287 i art. 290–296 ustawy o funduszach inwestycyjnych.
- Art. 215 i art. 216 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa bezprawnego używania nazw zastrzeżonych ustaw i prowadzenie działalności bez zezwolenia).
- Art. 99 i art. 99a ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (dokonanie oferty publicznej papierów wartościowych bez wymaganego ustawą zatwierdzonego przez KNF prospektu emisyjnego / memorandum informacyjnego / dokumentu informacyjnego lub dokonanie emisji obligacji bez zachowania ustawowych warunków).
- Art. 56a i art. 57 ustawy o giełdach towarowych (prowadzenie giełd towarowych bez zezwolenia).
- Art. 47 i art. 48 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym (nieuprawnione wykonywanie działalności agencyjnej, czynności agenta ubezpieczeniowego oraz prowadzenie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń lub w zakresie reasekuracji bez wymaganego zezwolenia).
Przekonaj się, jakie rodzaje weryfikacji dostarczamy!
Poznaj więcej szczegółów
Lista ostrzeżeń KNF stanowi kluczowe źródło informacji przy ocenie ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy AML instytucje obowiązane identyfikują i oceniają ryzyko związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu odnoszące się do ich działalności, z uwzględnieniem czynników ryzyka dotyczących:
- klientów;
- państw lub obszarów geograficznych;
- produktów, usług, transakcji lub kanałów ich dostaw.
Ustawodawca nie precyzuje jakimi danymi ma posłużyć się instytucja obowiązana, więc warto korzystać z jak największej liczby źródeł, które razem tworzą kompleksowy obraz sytuacji. Dane zgromadzone na liście KNF pozwalają ocenić, czy dany podmiot działa zgodnie z prawem. Warto pamiętać, że przepisy AML nakładają obowiązek aktualizacji procedury oceny ryzyka nie rzadziej niż raz na 2 lata, a zawsze po spełnieniu przesłanek ustawowych (np. wprowadzenie przez klienta nowego rodzaju usługi lub rozszerzenia zakresu geograficznego świadczonych usług).
Niedochowanie przez instytucję obowiązaną środków ostrożnościowych może stanowić podstawę zarzutu naruszenia jej obowiązków na gruncie AML, w tym nieprzekazania stosownych informacji do GIIF.
Listę ostrzeżeń KNF należy potraktować jako jeden z etapów stosowania środków bezpieczeństwa finansowego,
o których mowa w art. 34 pkt 3 i 4 ustawy AML, tj. ocena stosunków gospodarczych oraz bieżące monitorowanie stosunków gospodarczych klienta.
Obok polskiej listy ostrzeżeń, Komisja Nadzoru Finansowego publikuje również ostrzeżenia organizacji międzynarodowych oraz zagranicznych organów nadzoru. Jako przykłady krajowych podmiotów publikujących ostrzeżenia można wskazać np.:
- Financial Conduct Authority (FCA) dla Wielkiej Brytanii;
- The Financial Supervisory Authority of Norway w przypadku Norwegii;
- Commission de Surveillance du Secteur Financier dla Luksemburga.
Osobna lista ostrzeżeń jest publikowana przez Międzynarodową Organizację Komisji Papierów Wartościowych (ang. International Organization of Securities Commisions, IOSCO).